Bostonka
W tym roku wiele przedszkoli ogłosiło lokalne epidemie. Można było przeczytać o tym na drzwiach szkół i przedszkoli, a także na forach, blogach, a także w lokalnej prasie. Po rumieniu zakaźnym, szkarlatynie, przyszedł czas na Chorobę Bostońską, a właściwie, fachowo Chorobę dłoni, stóp i jamy ustnej.
Choroba dłoni stóp i jamy ustnej (potocznie Choroba Bostońska)
OPIS:
Łagodna infekcja wirusowa wywołana najczęściej przez enterowirusa typu A, (Coxsackie A16 lub enterowirusa 71 (EV71))
EPIDEMIOLOGIA
Najczęściej dotyka dzieci do 10 roku życia, w okresie wiosna-wczesne lato.
ZAKAŹNOŚĆ
Zakaźność jest duża! Okres wylęgania choroby – od kontaktu do zmian skórnych to 3-6 dni. W okresie zmian skórnych nie należy posyłać dzieci do szkół i przedszkoli.
OBJAWY:
Typowe zmiany skórne (czerwone plamki, małe owrzodzenia, pęcherzyki z przeźroczystym płynem w środku) na dłoniach, stopach i w jamie ustnej, zmiany często pojawiają się również w okolicy pośladków (zobacz zdjęcia)
LECZENIE:
Nie ma specyficznego leczenia przeciwwirusowego.
Leczenie wyłącznie objawowe. Przykładowe zalecenia po wizycie u Pediatry z objawami choroby bostońskiej na końcu artykułu.
POWIKŁANIA:
Około 40 dni od zmian skórnych może dojść do złuszczania paznokci (zdjęcie niżej). Bardzo rzadko występująca postać ciężka z zajęciem ośrodkowego układu nerwowego.
ZAPOBIEGANIE
Bardzo rygorystyczna higiena: mycie rąk, dezynfekcja wspólnie użytkowanych miejsc, zabawek. Zakażenie przenosi się drogą fekalno-oralną oraz kontaktem z wydzieliną z dróg oddechowych.
SZCZEPIENIE
Obecnie brak – trwają badania
Rozpoznanie Choroby Bostońskiej jest dość proste.
To jedna z chorób, którą często ku zdziwieniu rodziców, jesteśmy w stanie rozpoznać już w momencie wejścia dziecka do gabinetu. Jak sama nazwa choroby wskazuje szukamy tkliwych zmian (czerwonych plamek, małych owrzodzeń) na dłoniach, stopach, w jamie ustnej. Bardzo często zmiany pojawiają się również w okolicy pośladków. Często zmieniona wirusowo skóra zostaje nadkażona wirusem Coxsackie, a wtedy zmiany skórne przypominają zakażenie wirusem opryszczki – powstają pęcherzyki wypełnione przeźroczystym płynem surowiczym. U dzieci chorych na Atopowe Zapalenie Skóry zmiany skórne mogą być bardziej nietypowe, bardziej rozbudowane. O ile samo rozpoznanie jest proste to leczenie i zapobieganie jest dużo trudniejsze. Na szczęście w naszej lokalizacji środkowoeuropejskiej Choroba Bostońska jest stosunkowo niegroźna.
Krótki wstęp
Choroba znana jest już od 1958 roku, kiedy to po raz pierwszy Robinson i wsp. opisali klasyczne zmiany skórne u 60 osób z Toronto. Wyizolowali oni u wszystkich chorych wirusa Coxsackie A16 i ogłosili epiedemię. Od tego czasu poświęcano bardzo dużo uwagi tej chorobie, ponieważ była ona odpowiedzialna za występowanie nawracających epidemii na całym świecie. Do największych epidemii doszło w Stanach Zjednoczonych (w latach 2011-2012), a także w Chinach, Tajlandii, Hiszpanii, na Kubie, w Nowej Zelandii i Wielkiej Brytanii (w 2014 roku).
Chorobę wywołują różne szczepy enterowirusa typu A, najczęściej wirusa Coxsackie A16 oraz enterowirusa 71 (EV71). Inne rozpoznane wirusy to: Coxsackie typu A6, A5, A7, A9, A10, B2 i B5.
Jedynym nosicielem tych wirusów jest człowiek, a epidemie zazwyczaj występują wśród dzieci uczęszczających do szkół, przedszkoli i żłobków, z wykle u dzieci do 10 roku życia. Epidemie pojawiają się cyklicznie co kilka lat.
Zakażenie przenosi się drogą fekalno-oralną, czyli poprzez brudne ręcę, brak higieny w toalecie oraz poprzez kontakt z wydzielinami z dróg oddechowych (katar, kaszel, pocałunek). W naszym klimacie do zachorować do chodzi głównie w miesiącach wiosennych i letnich, a okres wylęgania, od kontaktu z chorym do zachorowania, zazwyczaj wynosi od 3 do 6 dni.
Objawy
Pierwszym objawem jest gorączka, złe samopoczucie, osłabienie. Rodzice wtedy bardzo intuicyjnie podają dziecku leki przeciwgorączkowe (ibuprofen, paracetamol). Gorączka zazwyczaj nie jest wysoka i zwykle ustępuje do 48 godzin.
W kolejnych dniach dziecko zaczyna gorzej zjadać, pojawiają się bolesne owrzodzenia na błonie śluzowej jamy ustnej i gardła, a także powstają pierwsze czerwone plamki przechodzące powoli w pęcherzyki na dłoniach, stopach i czasami na pośladkach. Właśnie w takim stadium choroby najczęściej przychodzą rodzice z chorymi dziećmi do pediatry.
-
- JAMA USTNA:
Bolesne zmiany w jamie ustnej zwykle obejmują język, podniebienie oraz błonę śluzową policzków. Czerwone, rumieniowe plamki w jamie ustnej przekształcają się następnie w pęcherzyki, które pękają i powodują powstanie bolesnych owrzodzeń. To najtrudniejszy etap choroby, dziecko bardzo niechętnie zjada, wybiera bardziej pokarmy płynne, chociaż samo ssanie może przysparzać dość spory dyskomfort.
- JAMA USTNA: